Như vậy, bằng việc thực hiện các chức năng lập
kế hoạch, tổ chức và kiểm soát, nhà quản lý sẽ thu được một số kết quả. Nhưng
cho dù có lập kế hoạch một cách cẩn thận, thiết kế được các cơ cấu hợp lý và
thực hiện những quá trình kiểm soát tối ưu, thì hệ thống cũng không thể đạt kết
quả cao và bền vừng nếu các nhà quản lý không chú trọng yếu tố con người và
lãnh đạo họ một cách có hiệu quả, bởi vì hệ thống mà chúng ta đề cập ở đây là
hệ thống xã hội – hệ thống con người.
Lãnh đạo là sự kết hợp của ít nhất ba yếu tố
cấu thành chính: (1) khả năng hiểu được con người với những động cơ thúc đẩy
khác nhau ở những thời gian khác nhau và trong những hoàn cảnh khác nhau; (2)
khả năng khích lệ, lôi cuốn; (3) khả năng thiết kế và duy trì môi trường để
thực hiện nhiệm vụ.
Yếu tố thứ nhất đòi hỏi một mặt phải biết lý
thuyết về động cơ thúc đẩy, các loại động cơ thúc đẩy và bản chất của hệ thống
động cơ thúc đẩy; mặt khác cần có khả năng áp dụng kiến thức đó đối với con
người trong các tình huống. Điều này ít nhất cũng giúp người quản lý hay người
lãnh đạo có nhận thức tốt hơn về bản chất và sức mạnh của các nhu cầu của con
người, có khả năng hơn để xác định và dự kiến các phương pháp thỏa mãn chúng
sao cho có được những hưởng ứng từ đối tượng bị lãnh đạo. Nói cách khác yếu tố
thứ nhất giúp người lãnh đạo trả lời câu hỏi: vì sao con người hành động? cái
gì khiến họ hành động một cách tự nguyện và nhiệt tình?
Yếu tố cấu thành thứ hai của sự lãnh đạo là khả
năng khích lệ những người đi theo phát huy toàn bộ năng lực của họ cho một
nhiệm vụ hay mục tiêu. Nếu như việc sử dụng các động cơ thúc đẩy hầu như chỉ
tập trung vào cấp dưới và các nhu cầu của họ, thì sự khích lệ xuất phát từ
những người đứng đầu nhóm. Họ có thể có sức hấp dẫn và sức cuốn hút để tạo ra
lòng trung thành, sự tận tâm và một ước muốn mạnh mẽ từ phía những người đi
theo để thúc đẩy những gì mà các nhà lãnh đạo muốn. Yếu tố khích lệ rất hiệu
quả trong những tình huống khó khăn, khi những người đi theo cảm thấy ít hi
vọng và hoảng sợ, chẳng hạn như một quốc gia bất ngờ trước một cuộc chiến
tranh, một doanh nghiệp thất bại và có nguy cơ phá sản. Đó là giá trị của sự
lôi cuốn cá nhân.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: khai niem quyen luc