Các học thuyết tạo động lực dựa trên sự thỏa mãn nhu cầu cho rằng
động lực thúc đẩy con người hành động xuất phát từ mong muốn thoả mãn nhu cầu.
Quá trình con người thực hiện nhu cầu là một quá trình phức tạp. Lúc đầu một
người bắt đầu cảm thấy thiếu thốn, không được thỏa mãn (có nhu cầu về một cái
gì đó), có những nhu cầu ngày càng trở nên bức thiết khiến cho người đó phải
tìm cách để thỏa mãn chúng.
Điều này dẫn đến cảm giác căng thẳng, khiển người đó phải nỗ lực
để giải quyết những nhu cầu của mình. Sự căng thẳng đó cũng tạo ra động cơ và
khiến người này đi tìm kiếm thông tin, cơ hội, các phương án để thỏa mãn nhu
cầu, từ đó lựa chọn phương án tốt nhất. Sau khi phương án được lựa chọn thì
người đó bắt đầu hành động, từ đó thu được kết quả và nhu cầu được thỏa mãn.
Nhiệm vụ của nhà quản lý là phải tác động lên các bước của quá trình xử lý nhu
cầu của mỗi cá nhân, nhóm, phân hệ, theo hưởng tạo được động lực mạnh và cùng
chiều với tổ chức.
Nhu cầu và động lực của mỗi con người sẽ chi phối họ trong quá
trình hoạt động. Có người đặt cho mình một mục tiêu nhu cầu quá lớn vượtqua khả
năng của họ và do đó sẽ phải xâm lấn, chiếm đọat lợi ích của người khác. Điều
này phải được các nhà quản lý lưu tâm để xử lý, bảo đảm duy trì sự công bằng
của việc phát triển.